Dolby Vision – nowy standard obsługi obrazu

Ostatnio w branży audio coraz częściej słyszymy nowy termin: Dolby Vision. Firma Dolby kolejny raz postanowiła opracować własny standard, którego głównym celem jest zdobycie przewagi nad ogólnodostępnym, konkurencyjnym rozwiązaniem – HDR.

Aby wyjaśnić, dlaczego nowy format zdobywa coraz większą popularność musimy wyjaśnić jak ewoluowały technologie obrazu wysokich rozdzielczości oraz do czego dążą producenci telewizorów.

HDR (ang. High Dynamic Range) to standard, który w założeniu miał maksymalnie dopasować obraz do sposobu, w jaki postrzega go człowiek. Zapewne wszyscy wiedzą, że zakres barw jakie może zarejestrować oko ludzkie jest bardzo szeroki. Odwzorowanie różnorodnej palety barw, zwłaszcza w różnych warunkach oświetlenia na ekranie telewizora od zawsze było wyzwaniem dla twórców telewizorów.

Jedną z cech, która wpływa na ogólne wrażenie jakości obrazu podczas oglądania telewizji jest właśnie zakres dynamiczny, jaki jest w stanie przenieść telewizor. Im szersza jest rozpiętość dynamiki, tym obraz wydaje się widzowi bardziej realistyczny. Sprawę dodatkowo komplikuje fakt, że nie tylko telewizory, lecz także kamery, które przecież rejestrują obraz muszą sprostać tym wymaganiom.

W momencie pisania tego artykułu nie istniały jeszcze ostateczne informacje, jaki zakres dynamiczny powinien spełniać obraz, aby mógł być uznany za HDR. Firma Sony zaproponowała, aby było to minimum 1000 nitów, czyli 1000 kandeli na metr kwadratowy. Poszerzony zakres tonalny sprawia, że oczy widza nie będą się męczyły, a obraz zyska na wiarygodności. Odbiorca dostrzeże więcej detali, a obraz staje się jeszcze bardziej zbliżony do wyglądu realnego świata.

Podstawowy standard HDR określany jest jako HDR10, co oznacza, że głębia obrazu przekazywana jest za pomocą 10 bitowego strumienia danych.

Dolby Vision - nowy standard obsługi obrazu

Widząc niedoskonałości nowego, rosnącego w siłę standardu HDR10 zainteresowała się nim również firma Dolby. Zauważyli oni kilka niedociągnięć, które postanowili wyeliminować. HDR10 posiada jedną zakodowaną informację o zakresie tonalnym. Zapewnia to dynamiczne przetwarzanie obrazu. W standardzie Dolby Vision każda klatka posiada osobną zakodowaną informację. Kolejną różnicą, która przemawia za rozwiązaniem Dolby jest 12 bitowa precyzja. HDR10 posiada, zgodnie z nazwą, precyzję 10 bitową. Rodzi się pytanie, czy te 2 bity są w stanie cokolwiek zmienić w kwestii jakości obrazu? Wzrok człowieka posiada różną wrażliwość na zmiany zakresu tonalnego w różnych poziomach jasności. Inżynierowie z firmy Dolby wykorzystali fakt, że ludzki wzrok jest bardziej wrażliwy na zmiany w miejscach oświetlonych, aniżeli w ciemnych. Oko ludzkie jest w stanie dostrzec różnice pomiędzy 10 i 12 bitową kwantyzacją. Sam producent przekonuje, że dzięki temu możemy oglądać telewizję z niezwykłą jasnością, kontrastem i kolorem. Dolby Vision posiada szerszy zakres tonalny w jasnych miejscach. Kolory w całym spektrum są bardziej wyważone, a szczegóły wyraźniejsze.

Monkey Cable

Kable HDMI 2.1 przygotowane do obsługi Dolby Vision - Monkey Cable

Dolby Vision zbudowany jest na tym samym rdzeniu co HDR10. Nie oznacza to jednak, że oba standardy mogą być odtwarzane na tym samym urządzeniu.

Nowe rozwiązanie umożliwia producentom treści posiadanie dwóch "warstw" danych. Jeden odpowiada tylko za sygnał HDR, drugi wyposażony jest w standardowy sygnał dynamiczny (SDR).

Rozdzielenie SDR i HDR czyni Dolby Vision wygodnym narzędziem dla twórców treści i nadawców. Kolejną zaletą Dolby Vision jest to, że metadane są osadzone w sygnale wideo, co oznacza, że może on działać w dotychczasowych połączeniach HDMI już od wersji 1.4b. Pomimo stosowania statycznych metadanych, HDR10 wymaga zgodności ze standardem HDMI 2.0a.

Monkey Cable

Kable HDMI 2.0 przygotowane do obsługi Dolby Vision - Monkey Cable

Do czasu targów CES 2017 telewizory i odtwarzacze Blu-ray musiały posiadać dedykowany chip. Teraz obsługa Dolby Vision wymaga jedynie aktualizacji oprogramowania. Mowa oczywiście o urządzeniach wyposażonych w wystarczająco wydajne procesory.

Oprócz wyżej wymienionych zalet, rozwiązanie Dolby posiada też pewne ograniczenia w stosunku do konkurencyjnego rozwiązania. Standard ten jest płatny, a firmy, które chcą zastosować go w swoich urządzeniach muszą liczyć się z opłatami licencyjnymi.

Dolby Vision może być również użyty w telewizji kablowej.W Wielkiej Brytanii korzysta z niego Netflix i Amazon.

Lindy

Kable HDMI przygotowane do obsługi Dolby Vision - Lindy

Od 2016 roku firma LG dodała w swoich telewizorach LED oraz OLED obsługę Dolby Vision. Również jeden z odtwarzaczy Blu-Ray, model UP970 4K obsługuje opisywany standard. Na podobny krok zdecydowało się również kilku innych producentów. Firma Sony ogłosiła, że od 2017 roku telewizory wyższych klas będą obsługiwały Dolby Vision. W Stanach Zjednoczonych, tacy producenci jak: Vizio, Hisense, LeEco czy Philips mają już w swojej ofercie telewizory wyposażone w ten standard. Nowe modele, które dopiero mają wejść na rynek również będą obsługiwały Dolby Vision. Najwięksi producenci sprzętu TV, czyli Samsung i Panasonic nie wprowadziły w swoich telewizorach obsługi nowego standardu. Być może wynika to z braku chęci ponoszenia opłaty licencyjnej. Oczywistym wydaje się, że te koszty musiałyby być wliczone w koszt sprzętu, co podniosłoby ceny urządzeń wyposażonych w Dolby Vision.

Cztery największe wytwórnie filmowe – Liongsate, Sony Pictures, Universal i Warner Bros zapewniły, że w 2017 roku wprowadzą Dolby Vision UHD, czyli rozwiązanie dedykowane do sal kinowych. Każda z tych wytwórni posiada już w swojej ofercie po kilka tytułów nagranych w nowym standardzie. Należy pamiętać, że aby w pełni cieszyć się zaletami nowej technologii potrzebne jest zarówno posiadanie nagrania, jak i sprzętu zgodnego z Dolby Vision.

kino domowe

Nowy standard znajduje również zastosowanie w transmisji strumieniowej. W Wielkiej Brytanii zarówno Netfix jak i Amazon Prime Video obsługują Dolby Vision.

Nadchodząca gra komputerowa Mass Effect: Andromeda będzie wspierać Dolby Vision, rozpoczynając tym samym zupełnie nową gamę gier.

Na konferencji Mobile World Congress w lutym 2017 roku LG zaprezentował model smartfona G6. Jest to pierwszy, i na dzień dzisiejszy jedyny telefon obsługujący Dolby Vision. Model wyposażony jest w duży, 5 calowy wyświetlacz FullVision.

Dolby traktuje swój nowy standard jako rozszerzenie HDR10, a nie bezpośredniego konkurenta, zaprzeczając tym samym informacjom o wojnie formatów.

Ze względu na to, że Dolby Vision dopiero zyskuje na popularności, nie ma jeszcze zbyt wielu niezależnych opinii, porównań obu standardów oraz recenzji sprzętu. Z biegiem czasu zapewne ulegnie to zmianie, a osoby zainteresowane tematem będą mogły na własne oczy ocenić, czy zapewnienia Dolby okażą się być prawdziwą rewolucją w jakości obrazu. Na podstawie dotychczasowych osiągnięć firmy wiemy, że Dolby na wprowadzaniu innowacji do świata dźwięku i obrazu zna się jak nikt inny. Dlatego też najnowsze rozwiązanie na pewno warte jest uwagi.

Dolby Vision - nowy standard obsługi obrazu